سرمقاله
اسماعیل عسلی
معادله ی چند مجهولی
می گویند با گسترش و تنوع وسایل ارتباطی زمینه ی گفت و گوی تمدن ها بیش از هر زمان دیگری فراهم است‏.‏ اما اگر از افراد مختلف بپرسیم این گفت و گو در کجا‏،‏ بین چه کسانی و با چه هدفی برگزار می شود پاسخ های یکسانی دریافت نمی کنیم‏.‏ اگر هدف از گفت و گوی بین انسان ها‏،‏ کشف نقاط مشترک‏،‏ تفاهم و هم افزایی در راستای همزیستی مسالمت آمیز است چنین گفت و گویی سالهاست که بین متفکران و اندیشمندان جهان از هر نژاد و دین و کشور آغاز شده چون این طیف به دلیل برخورداری از روحیه آزادگی و حقیقت طلبی و همچنین مخالفت با دکان داری که دستاورد تفکیک انسان ها و فریب افکار عمومی است‏،‏ ترس و وحشتی از نتایج اجتناب ناپذیر گفت و گو ندارند‏،‏ اما از آنجایی که مخاطبان و دنبال کنندگان چنین گفت و گوهایی خواص و اهل مطالعه هستند‏،‏ بازخورد زیادی ندارد‏. ‏از جمله دستاوردهای گفت و گو بین دولت ها‏،‏ شکل گیری نهادها و سازمان های بین المللی است که متأسفانه تحت الشعاع برخی زیاده خواهی ها و انحصارطلبی ها از اثرگذاری بالایی برخوردار نیستند‏.‏ هر چند شکل گیری این نهادهای بین المللی با محوریت دغدغه های مشترک نظیر صلح و امنیت جهانی‏،‏ جلوگیری از تخریب محیط زیست‏،‏ تندرستی و احترام به حریم خصوصی و مالکیت و در راستای تلاش برای حراست از ارزش های انسانی صورت گرفته‏،‏ اما همواره با مانعی که سر در آبشخور منافع اقتصادی و زد و بندهای سیاسی دارد، به محاق رفته و ارزش آن اغلب در حد این است که در دعاوی و شکایات مورد استناد قرار گیرد‏.‏ مسلماً اگر قرار باشد گفت و گو با هدف تغییر اندیشه و رفتار و تغییر سمت و سوی تمدن انسانی دنبال شود راه درازی در پیش داریم‏.‏ در حال حاضر چند گونه تعامل و گفت و گو در جریان است‏.‏ در نوع اول اکثریت قریب به اتفاق انسان ها در جریان تعاملات و ارتباطات و گفت و گوها‏،‏ نگاه ماهوی و هستی شناسانه ندارند و اغلب یا مفتون طرف مقابل می شوند و یا از آنچه دیده و شنیده اند بیزاری می جویند که معمولاً به تقلید و یا رمندگی می انجامد! مثل این که شخصی با مشاهده ی جلوه های عینی فرهنگ غربی شیفته ی آن می شود و در مسیر تقلید قرار می گیرد‏.‏ نوع دوم گفت و گو بین خواص جامعه جهانی و اندیشمندان و صاحب نظران صورت می گیرد که بسیار زمان بر است و بی ضرر و در عین حال می تواند در درازمدت نتایج بسیار خوبی داشته باشد‏.‏ نوع دیگری از گفت و گو نیز بین سیاستمداران در جریان است که آثار و تبعات آن را می توان در مناسبات اقتصادی‏،‏ امنیت و رفاه انسان ها به تماشا نشست‏.‏ (ادامه…)